Afgelopen dinsdag werdt in het Meeting Plaza in Utrecht een inspiratie bijeenkomst ‘Anders betalen, begint met Anders denken’ georganiseerd door Qoin en AgentschapNL. De sessie was bedoelt om de gedachten rond alternatieve betaal systemen op gang te brengen, dit daar op dat gebied mogelijkheden liggen om ons te bevrijden van de gevolgen van de huidige financiele wanorde.
Presentatie van Ad Broere
Financiele Wanorde
Het is niet onbelangrijk om even stil te staan bij wat over het financieel systeem gezegd werd. Dat systeem bestaat uit banken, de DNB, ECB, de top vijf van Wallstreet met name Goldman Sachs, JPMorgan, de beursen waarvan deze banken eigenaar zijn, SEC, SFTC, de rating agencies (Moody’s en Fitts etc.) en the Bank of International Settlements (BIS) in Zwitserland. Ad Broere gaf een heldere inleiding en Harry te Riele hinte er op in zijn openings toespraak: Het systeem is kapot, onbetrouwbaar en onberekenbaar. Hieronder een paar oorzaken:
Het Shadow Banking System en Dark Pools
De meeste mensen kennen de termen ‘Dark Pools’ en het ‘Shadow Banking System’ niet. Dit is het systeem waarmee banken onderling en zonder openbare adminstratie of garantie in eigendom en reserves handelen. ‘Dark Pools’ heten dark omdat de koper of verkoper van de waardepapieren (bv. aandelen) niet bekend is. Het Shadow Banking system heet zo omdat het een enorm en onzichtbaar geldverkeer omvat, groter dan de reele economie. Dit systeem staat niet onder toezicht, niet. Dit heet ook wel ‘over the counter’. Oproepen om dit verkeer zichtbaar en meetbaar te maken worden recent sterker. Het is overigens een fundamentele vraag of administratieve systemen uberhaupt transparant kunnen worden gemaakt. Door het Shadow Banking System is het voor niemand mogelijk om in te schatten hoe stabiel het systeem is. The proof is in the pudding, wie staat staat, dat is de enige garantie.
Wakker worden. Er zijn geen betrouwbare grafiekjes van de dark pools..
Derivaten
Zoals de beheerder van de chinese commonwealth funds het rond 2008 beschreef: Derivaten zijn als spiegels, je ziet wat, en je kunt er een hoop van op een rij zetten. De waarde is echter alleen het eigendom van het ding dat je ziet, de rest is illusie. Derivaten zijn afspraken, contracten, mbt gebeurtenissen in de toekomst. Wie een koekje heeft kan het maar een keer weggeven, maar zolang het niet wordt weggegeven kan men het aan vele mensen beloven. Als die belofte te verzilveren is kan men zo rijk worden dat er steeds zoveel koekjes gebakken worden als nodig is om de twijfel aan de belofte weg te nemen. Natuurlijk zijn er echte contracten voor toekomstige levering, in de landbouw met name, waar in het proces moet worden geinvesteerd. Er zijn derivaten op bijna elke toekomstge cashflow, of het nu hyptheken of levensverzekeringen zijn, of het nu een goudader of een watervoorraad betreft.
"A force majeure termination event will occur if, by reason of force majeure or act of state, the office through which a party (or its credit support provider) is acting is prevented from making or receiving payments or deliveries or it becomes impossible or impracticable for that office to make or receive payments or deliveries" (ISDA Master Agreement)
Er zijn ook derivaten die simpelweg aangeven dat een bepaald bedrag bij een bepaalde gebeurtenis zal worden uitgekeerd. Dit is het ‘global casino’ waar Ad Broere en Max Keiser (Casino/Gulag) het over hebben. Credit Default Swaps zijn weddenschappen, bv. op het failliet van Griekenland. Gaat Griekenland failliet dan wordt een bedrag uitgekeerd. Vaak heeft niemand dat in voorraad, dus Griekenland zou een grote groep banken in zijn faillisement meeslepen. Maar zo wordt het spel gespeeld : Alles of niets. De spelers zijn de grote banken. Vaak hebben die tevens strategieen om de kans op uitkerinng te vergroten, bv. Goldman Sachs bood Griekenland manieren om te doen alsof ze solvent waren, en handelde later in de papieren die zouden uitkeren als het fout ging. Het van twee walletjes eten is typisch, en er is vanwege de door deze chaos verborgen energie crisis de garantie dat het bergafwaards gaat, zodat men altijd de juiste derivaten kan creeren om hiervan te profiteren. Het CDS moedercontract heeft overigens een clausule waarin staat dat de Senaat van de VS kan besluiten dat ze allemaal waardeloos zijn. De Senaat is echter vrijgesteld van vervolging voor insider trading op Wallstreet en de leden spekken hun eigen kas (noodgedwongen) dus zullen daar nooit over peinzen.
Flash Trading, high frequency trading
Sommige mensen wordt de term ‘Nano trading’ aangesmeerd. Deze zoekterm heeft 20.000.000 hits op Google en is een andere framing van het werkelijke probleem: Flash Trading, met 244.000.000 hits is waar het over gaat. Flash trading betreft het uitvoeren van beurstransacties in nanoseconden. Het mag duidelijk zijn dat hier geen mensen bij betrokken zijn, alleen algoritmes en computers. Het mag ook duidelijk zijn dat gewone beurshandelaren wiens transacties misschien binnen seconden worden afgerond het nakijken hebben. Flash Trading staat de spelers toe de beursen te manipuleren, prijzen te bepalen en marge van normale handelaren of partijen zoals pensioen fondsen te stelen. De hoofdoorzaak is dat banken op Wallstreet ook worden geacht de ‘liquiditeit’ van de markt te bewaken (daar krijgen ze subsidie voor). Soms is meer dan 80% van de handel (volume) kunstmatig tussen banken. Max Keiser legt het in de video hieronder uit.
De prijs van aandelen kan worden opgedreven door heel snel koop orders te plaatsen en tegen de tijd dat ze zichtbaar worden terug te trekken. De markt specialist reageert op deze manipulaties en maakt een kunstmatige prijs. Er kunnen ook opeens veel verkoop orders worden geplaatst zonder dat men de aandelen bezit. Deze kunnen dan worden waargemaakt door het kopen van de aandelen tegen de nu lagere prijs, het zn. Naked Short selling.
De uitvinder van het prijsmanipulatie mechanisme (virtual specialist technology) aan het woord
Een transactie van bv. een pensioen fonds (die op advies een aandeel koopt) kan worden uitgemolken door alle aandelen net voor de aanschaf van het pensioenfonds op te kopen, zodat de prijs omhoog schiet. Dit heet ‘front running’. Flash trading is dus een manier om structureel de marges op elke transactie te pakken, en vormt daarmee een belasting die door iedereen die handelt (behalve de banken zelf) wordt betaald. Goldman Sachs rapporteert openlijk een winst van 100 miljoen Dollar per dag door colocatie van zijn flash trading servers (dat betekent dat ze dicht bij de servers staan die de prijzen communiceert, en daarmee als eerste kunnen reageren. Andere handelaren zoals in de Tegenlicht video is te zien, zijn verplicht een bepaalde delay te creeren, door een kabel van een minimum lengte te gebruiken). Wie leest dat ‘Hackers een miljoen hebben gestolen’ moet begrijpen dat de hackers (de banken op Wallstreet) er al met vele miljarden vandoor zijn, en nog dagelijks miljoenen in hun zak steken. Meer over deze vorm van diefstal (gemaakt in 2011, mijn interview is van 2010).
Al deze factoren betekenen dat de geldhoeveelheid in de reele economie zal blijven afnemen, en dat is exact de bedoeling.
Want het is een carbon/credit systeem, onze productieve economie op basis van carbon die via krediet beschikbaar word gesteld, en de carbon raakt op. Door de geldhoeveelheid te laten afnemen merkt niemand dat dit zo is want wat we niet kunnen kopen missen we niet. Een conclusie is echter wel dat economische groei op basis van krediet niet meer mogelijk is. We hebben meer energie bronnen nodig, alleen duurzame bronnen garanderen stabiliteit.
Het nadeel van het huidige carbon/credit systeem is echter dat het zich geen raad weet met energiebronnen in eigendom van het individu en producent. Die maken doorlopende carbon krediet, en daarmee het hele systeem, overbodig. Daarmee kan de tegenwerking en onwil om in duurzame energie te investeren worden verklaard.
E-Punten en energie geld
Een van de workshops ging over energie geld, olv Edgar Kampers. Hij verkent de mogelijkheden van een lokaal systeem waarin energie het ruilmiddel is. In de huidige vorm zou een deelnemer Euro’s inleggen voor de aanschaf van duurzame energie bronnen, en vervolgens een ‘renedement’ aan E-punten ontvangen om te besteden in de lokale gemeenschap. Deze E-punten zouden als geld kunnen worden gebruikt tot worden besteed om lokale duurzame energie aan te schaffen. Onze belastingdienst vindt alles best, als we maar belasting betalen in Euro’s of goud.
Geldsystemen
De waarde van E-punten in het E-punten systeem zou niet vast zijn. Het zou een kWh kunnen zijn, maar dat werd niet zo voorgesteld door Edgar. Hij zag meer in een ‘basket’ waarbij land en andere grondstoffen door een E-punt zou worden gerepresenteerd. Het voorstel leunt duidelijk op de ideen van Bernard Lietaer met zijn boek "The Future of Money". Een pleidooi voor complementaire geldsoorten is eigenlijk slechts een symptoom van een stagnerend eigendoms systeem. Handel is niet meer vrij via de Euro, er is geen logische reden waarom banken Euro’s kunnen creeren uit het niets. De maatschappij is fundamenteel onproductief (want afhankelijk van fossiele brandstoffen). De rode draad in nieuwe geldsystemen is altijd dat eigendom van eigenaar kan wisselen, en er zijn dus net zoveel geldsystemen denkbaar als er producten en diensten zijn. Ondergetekende heeft daar een geldsysteem voor ontwikkeld, online, waarvan hier een nadere beschrijving. Dit systeem zal worden geupdate.
Specifieke Issues met Energie Geld
1. Energie handel is niet vrij. De wet moet gewijzigd worden zodat het net openbaar wordt. Dit is niet zo eenvoudig als het lijkt (zie hieronder), maar dat is geen reden om het niet te doen.
2. Transport van electriciteit kost vermogen. Het net heeft een energie overhead per meter. Hierdoor is een geleverde kWh die op punt A meetbaar door het net wordt geabsorbeerd niet als 1 kWh op punt B aan het net te onttrekken. Smart meters en verlies modellen zijn dus noodzakelijk, gekoppeld aan internet monitoring van levering. Dit mag echter geen gepatenteerd systeem in eigendom van een energie maatschappij zijn, want dan hebben we het over een nieuw handels monopolie, de reden waarom er zoveel wordt geageerd tegen smart meters. Dit verlies wordt momenteel door de carbon/credit economie genegeerd of in semantische nevelen gehuld. Het maakt dat energie geld lokaal waardevoller is dan op afstand, en er een ingebouwde reden is om energie te produceren waar het wordt gebruikt (wat bv. ook al met warmte kracht centrales wordt gedemonstreerd).
3. Producenten kunnen zelf in energie bronnen investeren, en daarmee hun productie kosten naar nul brengen. Sec is er geen behoefte aan geld als iedereen gebruik maakt van eigen energie bronnen. Duurzaamheid maakt alles gratis. Uiteindelijk is het logischer om alleen diensten via geld te verdelen, net als nu het geval is, want niemand produceert zelf thuis de enorme hoeveelheden fossiele energie die we consumeren. Carbon/credit wordt dan Renewable/credit met dat verschil dat de credit kant overbodig wordt, want energie wordt kostenloos!
4. Energie geld zoals voorgesteld kan niet bestaan als het uitwisselbaar is met Euro’s oid. Dan wordt deze namelijk met de prijs van carbon energie gemeten, en die prijs is arbitrair (ook all lijkt dat niet zo). Een nieuw geld systeem kan niet via wisselkoersen met andere systemen communiceren, alleen via objecten en diensten. Anders is het slechts een variant op die andere geldsystemen, en blijft de waarde perceptie gebonden aan die andere systemen. Omdat ons huidige financiele systeem drijft op de fossiele energie voorraad is uitwisseling wel mogelijk, dit is het belangrijkste goed. De Dollar is de standaard.
5. De wet stelt dat belastingen in Euro’s of in goud betaald kunnen worden. Dit maakt dat iemand die geld in omloop brengt waartegenover energie staat een deel van deze energie moet verkopen tegen de geldende energie prijzen. Het rijk en de gemeenten hebben echter ook energie nodig (we hebben het hier met name over electriciteit), bv. voor de straatlantarens en stoplichten. Het zou mogelijk moeten zijn om bv. belastingen met kWh geleverd aan het net te betalen. Deze worden dan in korting gebracht op het verbruik dat de gemeente met zijn leverancier afrekend. Dit is zelfs voordelig voor de leverancier, want die hoeft zijn stroom minder ver te transporteren.
6. Als we alternatieve geldsoorten willen gaan gebruiken is het het beste als mensen meer controle krijgen over eigendommen. Dat betekent het reduceren van de lagen en financiele onhaalbaarheid van bezit. Prijzen van land .e.d. zijn bepaald door de interantionale handel in deze eigendommen. Dit bereikt nu een punt waar het de lokale bevolking net zo in de problemen brengt als de nu plaatsvindende land grab voor landbouw doeleinden in Africa en Brazilie. Disintermediation. Geldstromen over de horizon moeten worden bestraft met een belasting, die reel is want als ik in Griekenland een koelkast koop is de logistiek niet gratis. Dit zou meteen een rem zetten op flash cash, hot money, waarmee nu hele landen worden gedestabiliseerd. Het zal ook de Euro en lokale werkgelegenheid goed doen. Carbon/credit heeft namelijk ook een energieoverhead, nl. van het bemachtingen, winnen en transporteren van de fossiele brandstoffen naar de plekken waar men het krediet beschikbaar heeft gemaakt.
We hopen in de toekomst via Greencheck meer te kunnen vertellen over nieuwe lokale valuta, en misschien wordt het zelf ontwikkelde barter systeem ook wel uitgerold.