Patenten en Belastingen

Patenten

Patenten worden gezien als internationaal geldige eigendomscertificaten voor nieuwe technologie. De gedachte is (was) dat de uitvinder een bepaalde periode gegund moet worden om zijn inspanning beloond te zien. Het systeem heeft een evolutie doorgemaakt door lobby van bedrijven met zeer lucratieve patenten, net als het auteursrecht is gevormd door de grootste belanghebbers, o.a. Disney. Tegenwoordig horen ook ontastbare zaken als een bedrijfsmodel en een manier van handelen (bv. een windmolen op een hoge plaats zetten) tot de te beschermen ideen. Er zijn voortdurend rechtzaken om de patent rechten en plichten op de internationale markt vast te stellen. Bv. Microsoft vs. Google Apple vs. Kodak Apple vs. Nokia of British Petrol die probeert biofuel productie met de door hen gepatenteerde methode te blokkeren.

Vrije Markt

Deze dynamiek is een vanzelfsprekend onderdeel van de vrije markt. Iedereen krijgt een kans, en waardevolle ideen verdienen de bescherming van de gemeenschap (via de overheid) zodat ze hun maatschapplijke bijdrage kunnen leveren. Ook op internationaal niveau is het niet anders dan rechtvaardig dat het bedrijf met het beste idee daar ook van kan profiteren (ook al is het iets voor de hand liggends als ‘Het aanpassen van een website voor specifieke gelegenheden‘). Het is alleen maar rechtvaardig dat een bedrijf met veel patenten en dat zelf innoveert gebruik maakt van de rechtstaat om te zorgen dat er geen misbruik wordt gemaakt van de genialiteit. Zo’n bedrijf geeft tenslotte veel terug aan de gemeenschap via de belastingen. Toch?

Belastingen

Daar wringt de schoen. De laatste decennia hebben grote bedrijven zich ontwikkelt tot min of meer lands onafhankelijke entiteiten die geen of weinig belasting betalen in het land waar ze gevestigd zijn. Ze gebruiken het internationale juridische substraat niet alleen om hun monopolies veilig te stellen, maar ook om te zorgen dat ze zo min mogelijk van hun inkomsten moeten teruggeven aan de bewoners van de landen waar ze deze verdienen. Het is parasitair gedrag, want als ons water niet uit de kraan komt en de vuilnisman niet komt dan zullen we weinig interesse hebben in een Ipad oid. De markt gebruikt het comfort en de bestedingsruimte die belastingbetalers mogelijk maken. Het is daarom verbazend te lezen dat General Electric, een bedrijf dat miljarden verdient aan allerlei patenten (o.a. op de slecht ontworpen reactoren in Fukushima) 0% belasting betaalt in de VS. Sterker nog, het kreeg afgelopen jaar $3.2 subsidie.

“He understands what it takes for America to compete in the global
economy,” Mr. Obama said of Mr. Immelt, on his appointment in January,
after touring a G.E. factory in upstate New York that makes turbines and
generators for sale around the world. Sure Obama.

Markt Bewoners

De wereld positie van GE kan niet al te competitief genoemd worden, het concureert oneerlijk met bijna alle kleinere bedrijven. Het kan zijn patenten eindeloos beschermen en die van kleine partijen opkopen. Het is geen deelnemer in de markt, maar een bewoner. Samen met een aantal andere grote bedrijven (banken voornamelijk) zijn het onaantastbare partijen voor iedereen die wil deelnemen aan de ‘markt’. Het bestaan van het bedrijf brengt alleen voordelen voor de werknemers, die bovendien bewegen in een wereld waar ze zelf geen rode cent voor betalen. Obama prijst het bedrijf omdat een deel van de werknemers waarschijnlijk hun geld uitgeven in de VS, en omdat het een belangrijk onderdeel is van de wapenindustrie.

Gift

Men kan beweren dat de maatschappij weinig bijdraagt aan het succes van deze grote bedrijven, of het nu banken, chemische fabrieken, olie maatschappijen of machine fabrikanten zijn. Dat is echter niet waar, want de werknemers komen uit (in het geval van GE) de wereld bevolking, en niet allemaal uit de sloppenwijken van Mumbai. Bij voorkeur komen deze uit nette gezinnen die de rust hebben genoten van een goed georganiseerde maatschappij. Bedrijven die zoals GE 0% belasting betalen beschouwen dat als een verdiende gift. De vraag is nu: Verdienen bedrijven die niet bijdragen aan de welvaart en algemene voorzieningen in een land ook de rechtsbescherming van de technologie waar ze intussen wel van profiteren? Is het tijd voor een royalty tax die niet kan worden ontdoken? Kunnen we hen aanspreken op patenten die niet worden gebruikt en verbieden dat ze naast onterecht voordeel te genieten niet ook onterecht nadeel (door het blokkeren van economische activiteit) mogen brengen? Of zijn we blij met het recht om af en toe een dure auto langs te zien scheuren of een mooi gebouw te kunnen aanwijzen "Daar zit GE/Shell/BP/ etc)."

Leave a Reply