Sinds een jaar of 12 is er DigID, een manier om digitaal in te loggen om zo informatie uit te wisselen met onze overheid. Het heeft gemeenten in de loop der jaren geld gekost, maar ook geld bespaard, en zelfs de service verbeterd. Nu kun je zo van je laptop, tablet of smartphone belangrijke documenten aanvragen, invullen waar je hebt gesolliciteerd of je BTW aangifte doen.
Technisch gesproken is DigID niet zo bijzonder Het is een user/password login, soms met SMS bevestiging. Dat is vrij normaal en zeker niet duur om te laten werken. Je moet het een keer bouwen, maar je kunt de onderdelen letterlijk van het internet plukken. De SMS kost een paar cent per keer. DigID is net zo veilig als de PC of smartphone van de gebruiker. Als die een verkeerde site bezoekt die een keylogger installeert (een onmerkbaar programma dat elke toetsaanslag vastlegt en stiekum naar criminelen stuurt), dan ben je de volgende keer dat je inlogt het haasje. Dat kan beter. De Rabobank heeft een systeem dat werkt met een rekenmachientje dat elke keer op basis van een QR code een nieuw wachtwoord (een getal) verzint.
Enfin. DigID heeft natuurlijk wel een ambtelijk molen om zich heen voor het versturen van brieven enz, en er moet goed opgelet worden of niemand de database hackt of zonder keylogger in gegevens van mensen inbreekt. Maar die kosten vallen in het niet bij de besparingen, en kunnen gespreid worden over ~2200 gemeenten. Het lijkt ons dus niet nodig om iemand te laten betalen voor het gebruik van DigId.
Natuurlijk kan het zijn dat een commerciele partij, bv een energie bedrijf, ook achter het DigId wachtwoord wil, bv. omdat mensen dat makkelijker vinden dan een los wachtwoord onthouden, of omdat dit goedkoper is (en dat is het ook). Die bedrijven mogen betalen omdat ze kosten sparen en omdat ze geen publieke dienst leveren maar een product op de markt aanbieden. Als de concurrentie geen gebruik van gratis DigId maakt zou er prake zijn van oneerlijke concurrentie.
Voor de burger moet DigId echter gratis blijven, of het schiet zijn doel volledig voorbij. De burger zou geld toe moeten ontvangen nu er minder mensen in het gemeentehuis hoeven te werken. Als dat niet zo is dan nog was het niet de burger die hiervoor moet opdraaien, niet bewust althans.